Wat hebben ongepaste afscheidscadeautjes, een opgezette krokodil, een BN’er in het EPD en geld lenen van een bewoner met elkaar te maken? Meer dan je denkt. In 2025 laten verschillende rechtszaken over ontslag op staande voet zien waar in de zorg de grenzen liggen. Niet alleen bij fraude of geweld, maar juist bij gedrag dat begint met ‘het was niet zo bedoeld’. Vertrouwen, professionaliteit en inzicht in eigen handelen blijken steeds vaker doorslaggevend.
In deze top 5 zetten we de meest spraakmakende uitspraken van 2025 op een rij. Uitspraken die raken aan privacy, integriteit en voorbeeldgedrag. En die één duidelijke boodschap hebben voor medewerkers in de zorg: grenzen zijn er niet voor niets.
1. Strafrechtelijk veroordeeld én een beroepsverbod, maar niets gezegd: ontslag
Een begeleider in de maatschappelijke zorg wordt veroordeeld voor ontucht met een kwetsbare cliënt bij een vorige werkgever. De straf: 12 maanden cel én een beroepsverbod van 3 jaar. Hij gaat in hoger beroep. Gedurende de hele strafrechtelijke procedure informeert hij zijn huidige werkgever niet over het lopende onderzoek, de rechtszaak of het vonnis.
De werkgever ontdekt het via een anonieme melding. Ook dan blijft de medewerker vaag: hij ziet niet in waarom het vonnis hem zou belemmeren in zijn werk. De rechter oordeelt anders. Het niet melden van de strafzaak én het ontbreken van inzicht in zijn handelen maken het dienstverband onhoudbaar. Het ontslag op staande voet is gerechtvaardigd. De hele uitspraak lees je hier.
2. Geld lenen van bewoners? Geen discussie: ontslag
Een zorgmedewerker (Helpende niveau 2 plus) leent € 2.000 van een bewoner met wie zij een langdurige band heeft. Officieel ‘tijdelijk’, maar er is geen overeenkomst en het bedrag wordt niet snel terugbetaald. Ook blijkt dat zij geld heeft aangenomen van een andere bewoner: drie keer € 50 contant. De organisatie komt het op het spoor en doet onderzoek. De medewerker geeft aan dat zij geldzorgen heeft en niet weet hoe zij het bedrag van € 2.000 moet terugbetalen. Vier dagen later volgt ontslag op staande voet.
De rechter oordeelt: dit gaat lijnrecht in tegen de beroepscode, gedragscode en huisregels, en dat weet deze ervaren medewerker. Of dat had zij op zijn minst moeten weten. Het ontslag op staande voet was terecht. De hele uitspraak lees je hier.
3. Even in het EPD van een BN’er gluren: einde dienstverband
Een activiteitenbegeleider bij een zorginstelling voor personen met psychische problemen (23 jaar in dienst) kijkt thuis in het EPD van een met spoed opgenomen bekende ex-profvoetballer. Niet omdat ze die patiënt behandelt, maar – zo concludeert de zorginstelling – ‘uit nieuwsgierigheid’. De rechter is dat met de werkgever eens en maakt korte metten met de uitleg van de medewerker: dit was zonder noodzaak, en dat telt extra zwaar omdat het om zeer privacygevoelige gegevens gaat. Ook speelt mee: ze zat ziek thuis en werkte dus niet. De rechter ontbindt de arbeidsovereenkomst wegens verwijtbaar handelen, maar geeft aan dat de lat van ‘ernstig’ verwijtbaar handelen niet wordt gehaald, zodat de medewerker wel recht heeft op transitievergoeding. De hele uitspraak lees je hier.
4. Opgezette krokodil meenemen? Ontslag op staande voet
Een medewerker van een dagbesteding voor mensen met psychische problemen en taakgestraften werkt als begeleider in een kringloopwinkel van die zorginstelling. Op een dag neemt hij een opgezette krokodil van de kringloopwinkel mee naar huis. Zonder overleg. En zonder betaling. Althans: volgens de werkgever is er nergens een betaling geregistreerd, legt de medewerker tegenstrijdige verklaringen af, en blijkt uit camerabeelden dat hij de krokodil rechtstreeks in zijn eigen auto legt. Er volgt een ontslag op staande voet. De medewerker stapt hierop naar de rechter.
De rechter vindt de de verklaring van de begeleider niet geloofwaardig. Het gedrag wordt aangemerkt als verwijtbaar en ernstig genoeg om een ontslag op staande voet te rechtvaardigen. De medewerker blijft met lege handen achter. De hele uitspraak lees je hier.
5. Ongepaste afscheidscadeautjes: einde dienstverband
Een verpleegkundige verhuist na 5,5 jaar naar een andere locatie. Na haar laatste avonddienst laat zij afscheidspakketjes voor haar collega’s achter. Met kaartjes in de vorm van een baarmoeder met daarop de tekst ‘Het is zeer kut dat ik ga’, pennen met teksten als ‘Everyone’s judging you’ en ‘I am starting to feel sick tomorrow’, flessen toiletverfrisser met als etiket ‘Fuckoff spray’ en een ansichtkaart met: ‘And the wise one said “Fuck this shit” and found another job. Adiós!’.
Niet iedereen kan hierom lachen. Sommige collega’s voelen zich gekwetst, zeker degenen die kampen met ziekte of zorgen thuis. De werkgever beëindigt het dienstverband. De rechter oordeelt dat dit gedrag gênant en misplaatst is – voldoende voor een ontbinding wegens verwijtbaar handelen. Ook hier wordt de lat van ‘ernstig’ verwijtbaar handelen niet gehaald, zodat de medewerker wel recht heeft op transitievergoeding. De hele uitspraak lees je hier.
Wat deze vijf zaken samen duidelijk maken
- Grensoverschrijding zit vaak in kleine, menselijke keuzes.
- Privacy, geld en gelegenheid blijven binnen de zorg structurele risicogebieden.
- Rechters kijken niet alleen naar wat iemand deed, maar ook naar inzicht en verantwoordelijkheid achteraf.
- De duur van het dienstverband en de mate van functioneren wegen mee, maar beschermen niet tegen ontslag
- Beleid zonder training en handhaving maakt je als werkgever kwetsbaar.
Tot slot
Deze vijf zaken verschillen in toon en context, maar vertellen hetzelfde verhaal. Werken in de zorg vraagt meer dan vakmanschap. Het vraagt om inzicht, verantwoordelijkheid en het bewaken van grenzen, juíst als niemand kijkt.
Voor HR betekent dit: beleid alleen is niet genoeg. Het gaat óók om uitleggen, herhalen en handhaven. Twijfel je of jullie beleid en praktijk op elkaar aansluiten? Of heb je een vraag over een concrete casus?
Neem gerust contact met ons op. We denken graag met je mee.
Meld je aan voor de Nieuwsbrief.
Meld je hier aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
