Hoe zit het in de zorg met... het studiekostenbeding?

Hoe zit het in de zorg met… het studiekostenbeding?

Het is een tijd waar scholing en opleiding van werknemers veel aandacht krijgt. In veel zorg cao’s zijn hier afspraken over gemaakt (bijvoorbeeld over een scholingsbudget). Maar hoe zorg je ervoor dat je uiteindelijk ook wat hebt aan de scholing die de werknemer gevolgd heeft. Je wilt de investering die je hebt gedaan er ook weer uit halen. Daarvoor hebben we het studiekostenbeding.

De werknemer besluit na de opleiding (en jouw investering) ontslag te nemen, en dan?

Dat je als werkgever werknemers in de gelegenheid moet stellen om scholing te volgen, kan een grote investering van de werkgever met zich brengen. Hierbij heb je als werkgever niet de garantie dat je de investering daadwerkelijk uitbetaald krijgt. Want wat als de werknemer na afronding van de opleiding besluit de arbeidsovereenkomst op te zeggen?

Het opleidingselement komt in de zorg ook terug in het aangaan van leer-arbeidsovereenkomsten (werknemers die de BBL opleiding volgen). Het aangaan van een leer-arbeidsovereenkomst komt in de praktijk vaak voor. Het is dan gebruikelijk dat de werkgever met de leerling-werknemer afspreekt de kosten voor de opleiding geheel of gedeeltelijk op zich te nemen. Ook hier investeert de werkgever dus in een werknemer.

Kom een studiekostenbeding schriftelijk overeen

Je kan er als werkgever voor kiezen om afspraken te maken over een eventuele terugbetaling van studiekosten. Deze afspraken moet je schriftelijk vastleggen. Een beding waar deze afspraken in worden opgenomen, wordt ook wel aangeduid als ‘studiekostenbeding’.

De omschrijving van dit studiekostenbeding luistert nauw. Een studiekostenbeding zal heel duidelijk moeten zijn geformuleerd om er als werkgever op een later moment gebruik van te kunnen maken. Als het beding niet concreet genoeg is geformuleerd, dan kun je er wellicht geen beroep op doen.

3 tips voor een geldig studiekostenbeding

Waar moet een geldig studiekostenbeding dan in ieder geval aan voldoen? Hieronder de spelregels voor een correct opgesteld studiekostenbeding.

1. Stel de periode vast waarin je als werkgever baat zult hebben bij de door de werknemer opgedane kennis

Aan de hand van deze periode vermindert het door de werknemer terug te betalen bedrag naar evenredigheid van die periode (met andere woorden neem een glijdende schaal voor de terugbetalingsplicht op in het beding). Bijvoorbeeld:

Als het dienstverband van de werknemer binnen anderhalf jaar na voltooiing of beëindiging van de studie eindigt, betaalt de werknemer de toegekende tegemoetkoming terug aan werkgever. Hierbij geldt de volgende afbouwregeling:
– Als het dienstverband van werknemer een half jaar nadien eindigt, betaalt werknemer 100% van de tegemoetkoming terug
– Als het dienstverband van de werknemer een jaar nadien eindigt, betaald de werknemer 50% van de tegemoetkoming terug
– Als het dienstverband van werknemer anderhalf jaar nadien eindigt, dient de werknemer 25% van de tegemoetkoming terug te betalen.

2. Geef duidelijk aan waar de terugbetalingsverplichting uit bestaat

De werknemer moet weten wat en wanneer er zou moeten worden terugbetaald. Het moet duidelijk zijn wat de gevolgen van het studiekostenbeding voor de werknemer kunnen zijn. Het opnemen van een gefixeerd (vastgezet) bedrag is hierbij niet altijd toegestaan.

3. Het initiatief voor het ontslag moet daarnaast bij de werknemer liggen

Wel kun je hierbij afspreken dat de werknemer de studiekosten moet betalen als de arbeidsovereenkomst eindigt door bijvoorbeeld een ontslag op staande voet.

Het studiekostenbeding is geldig, en dan?

Ook als er sprake is van een correct opgesteld studiekostenbeding dan zie je in de rechtspraak terug dat rechters het terug te betalen bedrag veelvuldig matigen of het beding zelfs geheel van tafel vegen. Een studiekostenbeding wordt namelijk ook wel gezien als een voor de werknemer belastende afspraak.

Of je als werkgever daadwerkelijk gebruik kunt maken van het overeengekomen studiekostenbeding wordt beïnvloed door diverse wettelijke bepalingen, het goed werkgeverschap en de redelijkheid en billijkheid. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat een leerling-werknemer bij niet verlenging van de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd de door de werkgever betaalde studiekosten zou moeten terugbetalen. Er zijn rechters die dit niet redelijk vinden van de werkgever en om die reden een vordering tot terugbetaling van de studiekosten afwijzen.

Studiekostenbeding overeenkomen? Let op de haken en ogen!

Kortom, aan het maken van afspraken over het terugbetalen van de studiekosten door de werknemer zitten veel haken en ogen. Stap 1 is om ervoor te zorgen dat deze afspraken zorgvuldig en correct worden vastgelegd. Advies hierover? Neem gratis contact met ons op.