Een stuwmeer aan verlofuren in de zorg, wat kan of zelfs, wat móet je doen?

Een stuwmeer aan verlofuren in de zorg, wat kan of zelfs, wat móet je doen? 

Het jaar 2020 is in alle opzichten anders geweest dan andere jaren. Zeker in de zorgsector. De zorg stond vanaf maart 2020 onder grote druk en alle zeilen moesten worden bijgezet door zorgmedewerkers.

Hoge werkdruk, weinig vakantie

Eén van de gevolgen hiervan is dat veel zorgmedewerkers er niet aan toe zijn gekomen om hun vakantiedagen op te nemen. Daarnaast speelde dat door  alle reisbeperkingen veel medewerkers bewust weinig vakantiedagen hebben opgenomen. Omdat de coronacrisis voortduurt, bestaat de kans dat deze dagen straks ook weer meegaan naar 2022.

Wat kun je hiertegen doen? Houd in de gaten dat wettelijke vakantiedagen vrij snel komen te vervallen, maar dan moet je de medewerker daarop wijzen. Ook moet de medewerker gelegenheid hebben gehad om deze op te nemen. Je kunt juridisch niet afdwingen dat de bovenwettelijke vakantiedagen worden opgenomen of komen te vervallen. Wel kun je met de medewerker afspreken om deze af te kopen.

De hoofdregel: Wettelijke vakantiedagen opgebouwd in 2020, vervallen per 1 juli 2021. Bovenwettelijke vakantiedagen vervallen na 5 jaar. Binnen de cao VVT geldt de verjaringstermijn van vijf jaar (met de mogelijkheid om deze te ‘stuiten’) voor zowel de wettelijke als de bovenwettelijke vakantiedagen. Meer lezen over wettelijke- en bovenwettelijke verlofdagen? Lees dan dit artikel.

Wat moet je doen? 4 tips!

1. Wijs je werknemer actief op het vervallen van de vakantiedagen.
2. Ga tijdig het gesprek aan met de medewerker. Benadruk dat het opnemen van verlofuren in het belang is van de medewerker en belangrijk is voor zijn gezondheid.
3. Geef je medewerker ook de kans en de gelegenheid om zijn vakantie op te nemen. Natuurlijk wordt de vakantie hen gegund, maar door de drukte in de zorg kan er soms sprake zijn van een tweestrijd.
4. Ben je het gesprek aan gegaan? Heb je de werknemer geattendeerd op de vervaltermijn/verjaringstermijn? En neemt de medewerker nog steeds geen vakantie op? Dan kun je eventueel overleg hebben over het afkopen van een deel van de verlofuren. Dit geldt alleen voor de bovenwettelijke uren. Wettelijke uren kunnen niet worden afgekocht.

Tip 1) Wijs je werknemer actief op het vervallen van de vakantiedagen

Wijs je medewerkers tijdig op het vervallen van de verlofuren. Dit vanuit het oogpunt van goed werkgeverschap. Zo geef je je medewerker nog de gelegenheid om zijn vakantiedagen tijdig op te nemen.

De vakantiedagen vervallen pas als de medewerker in staat is geweest om deze op te nemen. Met name bij een medewerker die langdurig arbeidsongeschikt is, speelt vaak dat zij haar vakantiedagen niet kan opnemen. In andere situaties wordt niet snel geoordeeld dat een medewerker in anderhalf jaar tijd hiervoor geen gelegenheid had.

Tip 2) Heeft de medewerker een stuwmeer aan verlofuren? Ga het gesprek aan!

Als de wettelijke vakantiedagen vervallen, kan een medewerker nog steeds een stuwmeer aan bovenwettelijke vakantiedagen hebben. Voer tijdig het gesprek met de medewerker. Benadruk dat het opnemen van vakantie juist in het belang van het welzijn en de gezondheid van de medewerker is.

Wat betreft de bovenwettelijke vakantiedagen kan je eigenlijk niet anders dan gesprekken blijven voeren met de medewerkers om deze zoveel mogelijk op te nemen, in plaats van op te potten. Maar als dat geen effect heeft, zijn er geen juridische middelen om een medewerker te dwingen om zijn vakantiedagen op te nemen. Er zijn werkgevers die het beleid hanteren dat een medewerker maximaal vijf vakantiedagen kan meenemen naar het volgende jaar. Dit soort regelingen zijn niet toegestaan. Een medewerker kan dan afdwingen dat alle openstaande vakantiedagen meegaan naar het volgende jaar.

Tip 3) Door corona geen gelegenheid om vakantiedagen op te nemen?

Een zorgmedewerker kan nu stellen dat hij door de corona-drukte niet in staat is om zijn vakantiedagen voor 1 juli 2021 op te nemen. Als je je daartegen verzet, zal uiteindelijk een rechter hierover een oordeel geven. Oordeelt de rechter dat de medewerker inderdaad niet in staat was om zijn wettelijke vakantiedagen tijdig op te nemen? Dan behoudt de medewerker deze en geldt daarvoor de verjaringstermijn van vijf jaar.

Diverse vakbonden hebben vanwege de coronadrukte opgeroepen om de opgebouwde wettelijke vakantiedagen over 2020 pas te laten vervallen per 1 januari 2022. De zorgmedewerkers hebben dan een half jaar extra de tijd om de wettelijke vakantiedagen op te nemen. Vooralsnog zijn hierover geen bindende afspraken gemaakt. Zodra deze er komen houden we je hiervan natuurlijk op de hoogte!

We organiseren regelmatig webinars over verlofuren, wat jouw rol als werkgever hierin is en hoe je om moet gaan met medewerkers die een stuwmeer aan verlof hebben. Hier lees je het programma van het webinar.

Tip 4) Hoe zit het met het afkopen van vakantiedagen?

Het afkopen van wettelijke vakantiedagen kan niet tijdens de looptijd van de arbeidsovereenkomst. Het afkopen van bovenwettelijke vakantiedagen kan wel, als je dat schriftelijk afspreekt met je medewerker.

Let erop dat je dit niet kan opleggen, maar wel aan je medewerker voorleggen. In de wet is niet bepaald wat de waarde van een bovenwettelijke vakantiedag moet zijn die tijdens het dienstverband wordt afgekocht. In de praktijk wordt dan meestal het dagloon van de medewerker aangehouden per vakantiedag.

Jouw situatie aan ons voorleggen?

Dat kan! Neem geheel vrijblijvend contact met ons op om jou specifieke situatie te bespreken. We adviseren je hoe je jouw medewerker het beste kan bewegen (toch) vakantie op te nemen, voordat deze dagen komen te vervallen.

Terug naar het nieuwsoverzicht