Coronavirus en behoud van werkgelegenheid
Vandaag is bekend geworden dat de looptijd van het noodpakket voor de Nederlandse economie met drie maanden wordt verlengd, NOW 2.0. De coronacrisis duurt langer dan het kabinet had verwacht. De NOW regeling zelf is nog niet gepubliceerd, maar het volgende is al duidelijk:
- Er moet sprake zijn van 20% omzetverlies.
- De tegemoetkoming in de loonkosten gaat over de maanden juni, juli en augustus.
- De referentiemaand voor de loonkosten is maart 2020.
- De vaste opslag wordt verhoogd van 30% naar 40%.
- De correctie op de subsidie bij lagere loonkosten blijft bestaan, maar dit wordt niet meer extra verlaagd bij bedrijfseconomisch ontslag
- Er geldt een verplichting om werknemers te stimuleren om aan bij- en omscholing te gaan doen.
- Er geldt een verbod op winstuitkering aan aandeelhouders. Er mogen ook geen bonussen aan bestuur en directie worden uitgekeerd
Zodra de regeling bekend is gemaakt, zullen wij je over alle ins & outs informeren!
What NOW? De meest gestelde vragen door werkgevers over NOW & een 6 stappenplan
De Noodmaatregel Overbrugging voor behoud van Werkgelegenheid (NOW) heeft als doel om werkgevers met een zware terugval in de omzet te ondersteunen zodat de werkgelegenheid zoveel mogelijk behouden blijft.
Maar hoe werkt het nou precies? Wie kan er een beroep doen op de NOW? Wanneer kan je de compensatie voor de loonkosten tegemoet zien? En wat wordt er exact gecompenseerd? En is het genoeg om deze periode door te komen of moet/kun je beter reorganiseren?
We geven regelmatig een webinar over de arbeidsrechtelijke gevolgen van de noodmaatregelen. Hier vind je de sheets van de presentatie ‘So if this is NOW, what’s next’?
Hieronder vind je het antwoord op de veel gestelde vragen en een 6 stappenplan.
De volledige regeling tref je hier aan.
1) Voor wie geldt de NOW-regeling?
De ondersteuning is voor werkgevers en is een subsidie voor de loonkosten van de werknemers die verplicht zijn verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Daaronder vallen dus ook werknemers met een flexibel contract of nulurencontract. Voor payroll- en uitzendwerkgevers gelden dezelfde voorwaarden als voor reguliere werkgevers.
“Het kabinet roept werkgevers op om verantwoordelijkheid te nemen voor hun flexwerkers en het loon van flexwerkers zoveel als mogelijk voor te betalen”.
2) Komen zorgaanbieders ook in aanmerking voor de NOW-regeling?
Het ministerie van VWS heeft met zorgverzekeraars en gemeenten afspraken gemaakt over de ondersteuning van zorgaanbieders tijdens de corona-crisis. Zorgaanbieders moeten zich voor ondersteuning in eerste instantie wenden tot de inkopers (van zorgverzekeraars en gemeenten) en met hen nagaan of zij steun kunnen krijgen. Indien dat niet het geval is, kunnen werkgever in de zorg als ze aan de voorwaarden voldoen, zich ook wenden tot het UWV om een aanvraag te doen.
3) Hoe werkt de NOW-regeling?
Bedrijven die zich geconfronteerd zien met een omzetdaling (minimaal 20%) kunnen in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in de loonkosten in de vorm van een subsidie. In de regeling spelen twee variabelen een grote rol: de omzet en de loonsom. Hoe hoger het omzetverlies, hoe hoger de subsidie.
Er wordt gewerkt met een voorschot dat achteraf bijgesteld kan worden.
4) Hoe wordt de omzetdaling berekend?
De omzetdaling van minimaal 20% moet zich voordoen over een periode van drie opeenvolgende maanden. De startdatum voor deze termijn moet liggen op 1 maart, 1 april of 1 mei 2020. De omzet in deze meetperiode wordt vergeleken met de omzet van januari tot en met december 2019, gedeeld door vier.
Als een werkgever op 1 januari 2019 nog niet bestond, geldt een afwijkende omzetbepaling. Voor deze ondernemingen geldt een referentieperiode van alle volledige kalendermaanden vanaf het moment dat de bedrijfsuitoefening van de werkgever is aangevangen in 2019 tot en met februari 2020, omgerekend naar 3 maanden.
5) Moet de omzetdaling per werkgever worden berekend of per concern?
De aanvraag moet worden ingediend op werkgeversniveau. Dus de entiteit die het loon van de werknemers betaalt. De aanvraag gaat dus per loonheffingennummer. Er kan per loonheffingennummer één aanvraag worden gedaan.
Het omzetverlies moet in geval van een concern berekend worden op concernniveau (dus niet per werkgever). De subsidie wordt vervolgens aan de hand van het concern brede omzetverlies per werkgever toegekend.
6) Hoe bepaal ik de loonsom?
Als referentieloonsom voor het voorschot van de subsidie wordt het loon van januari 2020 genomen. Januari is de meest recente maand waarover voldoende loongegevens beschikbaar zijn bij het UWV. Als er over januari 2020 nog geen gegevens beschikbaar zijn, gaat het UWV uit van november 2019.
Voor het loonbegrip is aangesloten bij het loonbegrip uit de Wet financiering sociale verzekeringen (SV-loon). Transitievergoedingen of ontslagvergoedingen behoren niet tot het SV-loon.
7) Geldt er een maximum (dag) loon voor de compensatie?
Ja, het loon van een werknemer wordt gecompenseerd tot tweemaal het maximum dagloon dat het UWV hanteert, te weten € 9.538,– bruto per maand.
We geven regelmatig een webinar over de arbeidsrechtelijke gevolgen van de noodmaatregelen. Hier vind je de sheets van de presentatie ‘So if this is NOW, what’s next’?
8). Worden ook andere kosten, zoals vakantietoeslag en pensioenpremie gecompenseerd?
Ja, hiervoor wordt een vast percentage gehanteerd van 30%. Deze factor is een forfaitaire opslag om de loonkosten te corrigeren voor de verschillende kosten die een werkgever heeft. De loonsom bestaat immers uit loon waarover loonbelasting en premie volksverzekering wordt afgedragen. De werkgever heeft daarnaast te maken met andere lasten, zoals bijvoorbeeld pensioenpremies, premies werknemersverzekeringen en een reservering voor het uitbetalen van vakantiegeld.
9) Hoe wordt het voorschot van de subsidie berekend?
Hiervoor geldt een formule: A x B x 3 x 1,3 x 0,9.
A staat voor het percentage van omzetdaling.
B staat voor de loonsom.
De uitkomst A x B wordt vermenigvuldigd met een aantal factoren.
Ten eerste wordt er vermenigvuldigd met de factor 3. B is namelijk gebaseerd op de loonsom over 1 maand. De subsidie wordt verstrekt voor een periode van 3 maanden. Daarom wordt er vermenigvuldigd met een factor 3. Ten tweede wordt er vermenigvuldigd met een factor 1,3. Dit is de 30% opslag voor de overige kosten (zie vraag 7). Ten derde wordt er vermenigvuldigd met een factor 0,9. Er wordt 90% van de loonkosten vergoed.
Voorbeeld: Verwachte omzetdaling is 50%. Loonsom in januari is € 1.000.000,–. Dat leidt tot een verwachte subsidie van 50% x € 1.000.000,– x 3 x 1,3 x 0,9 = € 1.755.000. Het voorschot bedraagt 80%, dus in het voorbeeld is het voorschot 80% van € 1.755.000 = € 1.404.000.
De betaling van dit voorschot gebeurt in drie termijnen. Het UWV streeft ernaar de betaling van de eerste termijn van het voorschot te laten plaatsvinden binnen 2-4 weken na de aanvraag.
Binnen 24 weken na afloop van de periode waarvoor een bedrijf NOW heeft ontvangen, moet de werkgever nog vragen om vaststelling van de subsidie. Daarvoor is een accountantsverklaring nodig. Binnen 22 weken na de aanvraag tot vaststelling zal er dan een eindafrekening worden opgesteld.
10) Hoe wordt de definitieve subsidie vastgesteld?
De hoogte van de definitieve subsidie wordt vastgesteld aan de hand van de daadwerkelijke omzet en de daadwerkelijke loonsom.
De daadwerkelijke loonsom wordt gemeten over de maanden maart, april en mei 2020. Deze periode staat vast, ook al zou een werkgever ervoor kiezen om de omzetvermindering over een andere periode te meten.
11) Leidt een lagere daadwerkelijk loonsom tot een lagere subsidie?
Ja. Wanneer blijkt dat de loonsom in maart-april-mei gemiddeld lager is dan het loon in januari 2020 wordt de subsidie naar beneden bijgesteld. Dit komt omdat het kabinet een stimulans wil geven om niet te korten op de loonkosten.
12) Leidt een hogere daadwerkelijke loonsom tot een hogere subsidie?
Nee. Wanneer blijkt dat de loonsom in maart-april-mei hoger is dan het loon in januari 2020 wordt de subsidie niet naar boven bijgesteld.
Dus het lijkt erop dat wanneer een werkgever een werknemer in dienst heeft genomen vanaf 1 februari 2020 deze loonkosten een negatief effect kunnen hebben op de hoogte van de subsidie.
13) Wordt een (daadwerkelijke) hogere omzet of lagere omzet dan verwacht wel gecorrigeerd?
Ja. Er vindt dan dus een nabetaling of terugvordering plaats.
14) Moet je specificeren dat het omzetverlies door de corona crisis komt?
Nee, dat hoeft niet. Het uitgangspunt van de NOW is dat al het omzetverlies vanaf 1 maart 2020 aan het coronavirus te relateren is.
Het gebruiken van de NOW regeling voor zaken waarvoor de NOW niet is bedoeld, kan misbruik van de regeling zijn. De subsidie kan dan worden geweigerd.
15) Heeft een werkgever bij de toekenning van de subsidie een inspanningsplicht om zoveel mogelijk omzet te blijven maken?
Deze voorwaarde is niet opgenomen in de regeling en lijkt er ook niet te zijn. Werkgevers zijn wel verplicht om te handelen in overeenstemming met het doel van de NOW, te weten het voorkomen van verlies van de werkgelegenheid. Bij evident misbruik kan de subsidie worden geweigerd.
In de NOW regeling is wel opgenomen dat ook de werkgever die omzetverlies heeft omdat hij uit voorzorg de deuren heeft gesloten ook recht heeft op de subsidie.
16) Mag je bedrijfseconomische ontslag aanvragen tijdens de NOW?
Het doel van de NOW regeling is de werkgelegenheid behouden. Van de werkgever wordt daarom verlangd om geen ontslag wegens bedrijfseconomische redenen bij het UWV aan te vragen voor werknemers. Dit geldt gedurende de periode dat de subsidie ontvangen wordt, dus (vooralsnog) tot en met 31 mei 2020.
Indien toch ontslag wordt of is aangevraagd vanaf 18 maart 2020 wordt bij de vaststelling van de subsidie een correctie doorgevoerd. Bij de vaststelling van de subsidie wordt meegenomen wat het loon is van de werknemers voor wie ontslag is aangevraagd. Dit loon wordt vervolgens verhoogd met 50%. Dit bedrag, dus 150% van het salaris van de werknemer(s) (de ‘sanctie’) wordt in mindering gebracht op de totale loonsom waarop de uiteindelijke hoogte van de subsidie wordt gebaseerd. Hierdoor zal een werkgever dus een lagere subsidie ontvangen.
Het maakt daarbij niet uit of het bedrijfseconomische ontslag wordt aangevraagd wegens andere bedrijfseconomische redenen dan de coronacrisis. Dit geldt ook voor ontslagaanvragen om bedrijfseconomische redenen, die door het UWV worden afgewezen: ook het loon van die werknemers wordt met 50% verhoging in mindering gebracht op de totale loonsom waarover de subsidie wordt berekend.
Een werkgever kan hieraan ontkomen door al ingediende ontslagaanvragen vanaf 18 maart 2020 binnen vijf dagen na inwerkingtreding van de NOW-regeling (1 april 2020) in te trekken (of als je de aanvraag daarna doet moet je het intrekken binnen vijf dagen na indiening).
nb. je zult dus een afweging moeten maken of het ‘loont’ om de ontslagaanvraag in te trekken. Wanneer je voorziet dat de subsidie onvoldoende soelaas biedt om het hoofd boven water te houden, zul je de ontslagaanvraag misschien moeten doorzetten. Je zult dan wel minder subsidie ontvangen. Het alternatief is om de ontslagaanvraag (& adviesaanvraag OR waar nodig) alvast voor te bereiden en na afloop van de subsidieverstrekking de ontslagaanvraag in te dienen. Daarmee voorkom je de ‘sanctie’ (zie hiervoor) van het UWV op de hoogte van je subsidie.
17) Mag je een beëindigingsovereenkomst sluiten tijdens de NOW?
De NOW bevat dus geen verbod om met wederzijds goedvinden een beëindigingsovereenkomst te sluiten. Dit mag dus ook op grond van bedrijfseconomische redenen zijn.
Wel zal een teruggang van de loonsom in de periode maart t/m mei 2020 ten opzichte van januari 2020 tot minder subsidie leiden. Wanneer je dus in bijvoorbeeld april 2020 de beeindigingsovereenkomst sluit, kom je met de toepassing van slechts 1 maand opzegtermijn al uit op een einddatum van 1 juni 2020. Je zult dan dus niet geconfronteerd worden met een lagere subsidie. Dit kan anders zijn op het moment dat de NOW regeling wordt verlengd. We zullen dan moeten afwachten wat de bepalingen en voorwaarden zijn (is de maand januari 2020 dan nog steeds de referentiemaand?).
18) Mag je proeftijdontslag geven of tijdelijke contracten niet verlengen?
Proeftijdontslag of het niet verlengen van tijdelijke contract is evenmin verboden onder de NOW.
Wel zal een teruggang van de loonsom in de periode maart t/m mei 2020 ten opzichte van januari 2020 tot minder subsidie leiden.
19) Geldt de NOW ook voor oproepkrachten?
Van de werkgever wordt verwacht om werknemers zoveel als mogelijk 100% door te laten betalen. Een daling van de loonsom zal dan ook gevolgen hebben voor de hoogte van de uiteindelijke subsidie waar de werkgever aanspraak op kan maken. Hiermee wordt ook gestimuleerd om werknemers met een flexibel contract de gebruikelijke uren door te laten betalen.
Het uitgangspunt is dat oproepkrachten alleen bij gebrek aan werk recht hebben op loon wanneer dit niet is uitgesloten (wat mogelijk is tijdens de eerste 6 maanden) en dat ze een beroep kunnen doen op het rechtsvermoeden. De NOW regeling voorziet ook in de tegemoetkoming in de loonkosten van werkgevers wanneer zij meer loon betalen aan de oproepkrachten dan waar zij wettelijk toe verplicht zijn. De NOW stimuleert de werkgever daarmee om in de situatie waar geen loondoorbetalingsverplichting bestaat op grond van de wet, toch coulancehalve het loon door te betalen.
In de loonsom die wordt gebruikt voor de vaststelling van de NOW wordt namelijk ook de lonen van werknemers met een flexibele urenomvang meegenomen. Het voorschot dat als subsidie wordt verstrekt is gebaseerd op de loonsom van januari 2020. Als de loonsom over de maanden maart-april-mei lager is, wordt de hoogte van de daadwerkelijke subsidie ook lager.
Het lijkt er dus op dat de referteperiode van de uren van een oproepcontract januari 2020 is. Anders dan verwacht, is er vanuit de NOW dus geen keiharde verplichting om het loon van de oproepkracht door te betalen. Arbeidsrechtelijk kan dit wel aan de orde zijn op het moment dat de oproepkracht een beroep op het rechtsvermoeden doet.
“De NOW geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 maart 2020. De regeling geldt eerst 3 maanden. Voor 1 juni worden de mogelijkheden voor een eventuele verlenging besproken.”
20) Worden de loonkosten van ingehuurd personeel ook gedekt?
Nee. Betalingen aan bijvoorbeeld uitzendbureaus vallen niet onder de loonsom van de NOW. Als een werkgever deze uitzendkrachten dus inleent, krijgt hij daarvoor geen subsidie. De uitzendwerkgever kan dit wel zelf aanvragen als hij voldoet aan de voorwaarden van de NOW.
Ook betalingen aan ZZP-ers zijn geen loon in de zin van de NOW.
21) Mag de subsidie vrijelijk besteed worden?
Nee. De werkgever is verplicht de subsidie volledig aan te wenden voor het betalen van de door hem verschuldigde loonkosten. Deze verplichting creëert de mogelijkheid om bij evident misbruik ofwel het voorschot op te schorten ofwel achteraf de subsidie te weigeren.
22) Welke rol heeft de medezeggenschap, zoals een OR?
Een werkgever is verplicht de OR, de Pvt of – bij het ontbreken daarvan – de werknemer te informeren over de subsidieverlening.
23) Hoe werkt de aanvraag?
De aanvraag moet worden gedaan bij het UWV. Dit kan tot en met 31 mei a.s. Hiervoor is nodig:
- bedrijfsnaam, loonheffingennummer en rekeningnummer;
- de gekozen 3 maanden periode (mrt t/m mei, april t/m juni of mei t/m juli). Dit is dus afhankelijk van de vraag wanneer de werkgever de (grootste) omzetdaling verwacht.
- de verwachte omzetdaling in procenten.
- voor bijzondere situaties (het bedrijf bestond niet gedurende geheel 2019; het bedrijf maakt onderdeel uit van een groter geheel), bevat de nadere toelichting op het formulier aanwijzingen voor de juiste berekening van het omzetverlies.
24) Wanneer wordt de aanvraag geweigerd?
Bij het besluit om de aanvraag voor de subsidie te weigeren wordt aansluiting gezocht bij artikel 4:35 van de Algemene wet bestuursrecht. Daarnaast geldt een weigering als:
- niet of onvoldoende duidelijk is geworden dat de omzetdaling van de werkgever ten minste 20% is;
- het rekeningnummer dat is opgegeven niet correspondeert met het in de aanvraag opgegeven loonheffingennummer en de daaraan verbonden rekeninggegevens;
- geen loongegevens beschikbaar zijn;
- de aanvraag op een andere manier niet voldoet aan de gestelde eisen.
25) Vanaf wanneer kan ik de aanvraag indienen?
Het UWV streeft ernaar om de loketten op 6 april a.s. open te gooien, maar in ieder geval uiterlijk op 14 april a.s. De NOW is op 31 maart 2020 bekendgemaakt en geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 maart 2020 tot en met 31 juli 2020.
Voor 1 juni 2020 zal de mogelijkheid besproken worden om de regeling met drie maanden te verlengen. Bij verlenging is in ieder geval van belang dat de omstandigheden van dat moment bepalend zijn.
27) Tot slot, what NOW? Het 6-stappenplan:
- Kijken of er iets van een verwachting van de omzetdaling te maken is: maak verschillende scenario’s voor 3, 6 en 9 maanden periode.
- Maak de berekening of je met die verschillende scenario’s in aanmerking komt voor de NOW regeling en welke bedragen je dan kunt ontvangen.
- Maak een overzicht van alle maandelijkse (vaste en variabele) kosten, loonkosten, omzetscenario’s en liquiditeitspositie.
- Maak de inschatting of de NOW regeling je voldoende soelaas biedt in de verschillende scenario’s.
- Zo ja en bij twijfel, aanvraag doen en bepalen voor welke 3-maandsperiode je de grootste omzetdaling verwacht.
- Zo nee, dan topprioriteit op ‘keep the boat floating’ en ga zo snel mogelijk aan de slag met reorganiseren en/of financiering.
Let wel: bij een reorganisatie zul je rekening moeten houden met de transitievergoedingen en opzegtermijnen. Ook in dit scenario kun je (tegelijkertijd) de subsidie aanvragen maar moet je rekening houden met een sanctie (zie vraag 16) wanneer je een ontslagaanvraag bij het UWV moet indienen tijdens de looptijd van de subsidie. Uiteraard kun je proberen om te komen tot een beëindigingsovereenkomst, dan loop je niet tegen de sanctie aan. Je hebt hiervoor dan wel de medewerking van de werknemer nodig. Alternatief is om de aanvraag alvast voor te bereiden zodat je direct na afloop van de subsidieverstrekking de aanvraag kunt indienen.
28) Kan ik contact met Hanze advocaat opnemen voor (aanvullende) vragen?
Natuurlijk! Bel ons gerust op 085 27 33 586. Eén van onze medewerkers staat je graag te woord. Liever mailen? Dat mag naar info@hanzeadvocaat.nl.
Vragen over de gevolgen van het coronavirus voor jouw organisatie? Neem dan contact op met Roelien Klaver, en William Seijbel. Zij houden binnen Hanze advocaat de updates over het coronavirus in de gaten en kunnen je daarom goed adviseren.
Meld je aan voor de Nieuwsbrief.
Meld je hier aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte.